D Mass Ɛellawa Rabḥi i iyi-d-ileḥqen arraz amezwaru deg temsizzelt n tira n tullist i d-tsuddes Teddukla Tadelsant Adrar n Fad ussan 28, 29 d 20 deg wayyur-a n meɣres. Tanemmirt i kra n win akk i iyi-d-srebḥen.
Ad as-iniɣ ayyuz i Louni Salah Yewwin arraz amezwaru deg temsizzelt n tmedyezt. Ad snemmreɣ iɛeggalen akken ma llan n Teddukala Tadelsant Adrar n Fad, ad sbeɣseɣ merra wid akk tecɣeb taluft tsekla taqbaylit, terra-ten tmara ad xedmen ugar n waya akken ad teǧǧuǧǧeg.
Tal tikkelt uqbel ad d-yekcem umenzu n yennayer, Nna Mennun am tlawin n Tewrirt neɣ n tmurt n Leqbayel akken ma tella, tdehhu-d s tezdeg n uxxam. Ad tesleɣ iɣraben akked tɣerɣert n uxxam s wakal amellal, ad ten-id-tecweḍ akk s tumlilt. Ad tbeddel diɣen inyen n lkanun. Seg lexla ara d-tegzem s umger kra n tseḍwa n uzezzu ara terr ɣef uqermud n lḥara akken yir tiṭ ad tessuɣel, ad tuɣal akkin, ad teglu yid-s s kra n wayen i izemren ad d-yawi ayen n diri i twacult n Wat Umalu.
Tikkelt-a d tabernust tamecṭuḥt i teẓḍa i Yidir. Tfukk aẓeṭṭa n tcuḍaḍ-is, tzeggen win n uqelmun-is. Tettɛawaz alma tɛedda tlemmast n yiḍ d nettat d aẓeṭṭa akken ad tt-id-tekkes uqbel ad tt-id-yaf umenzu n yennayer. Ma yella ur tessaweḍ ara ad tfakk aẓeṭṭa-ines deg lawan, ad tessiwel i tnaragin-ines ad d-asent ad tt-ɛiwnent deg-s.
Mi ara d-yaweḍ umenzu n yennayer, agdud amaziɣ, anda yebɣu yili, ama deg tmura n Tmazɣa, ama deg tmura n umaḍal d tirni, yesfugul-it, yettmmagar-it s yiwet n tmeɣra yeččuren d lferḥ.
Deg tmurt n Leqbayel, tilawin ttnawalent deg yimensi n yennayer seksu s uksum n uyaziḍ i ttrebbint beddemma i wass-nni n tmeɣra.
Mi ara ɛeddin yiɛeggalen n yiwet n twacult taqbaylit ad ččen imensi, llal n uxxam ur tettettu ara ad d-tessers tijeɣlin i wid i d-yezzin i uḍebsi i iɛettren d seksu, am nettat, mmi-s Akli, tislit-is Cabḥa, mmi-s n mmi-s Yidir akked d wid ur nelli ara imir-nni din, mmuten am urgaz-is Akli neɣ tiwelliyin i izwejen mebɛid akked yiminigen ma sɛan-ten.
Ass-nni tuwi-d fell-asen ad ččen nnig n tawant ladɣa Yidir, akka i sfilliten i lxir ad yagar kra ara yekk useggas.
Ass n umenzu n yennayer, Akli yeddem-d mmi-s iseṭṭel-as i ucebbub-is i tikkelt tamezwarut. Asmi i d-tezzi ddurt, issewweq ɣer Tzerrajt, infeq-d aqerruy n uzger, ad t-id-niwlen i yimensi akken Yidir ad yuɣal d aqerruy, ad izeggir i lqum. Imaziɣen ttamnen aṭas, ḥemmlen ad sfillten akken ad asen-d-tas tudert d tin yezmer umdan ad yedder. Deg yennayer diɣen ferrun medden, d yiwet n tegnit i ttafen akken ad myeɛfun, ad ttun ayen i ten-yebḍan, ad uɣalen ad ttemlaɛin ma yella yegzem wawal gar-asen. D yiwen n wass n tumert ur netteǧǧa ara cwiṭ n wadeg i lkerh d tɣeccact. D tayri ara d-yakin deg wulawen n yimdanen. A wi yufan akk ussan n useggas ad uɣalen am umenzu n yennayer, yesddukulen imdanen ur ten-ibeṭṭu.
D tukkist seg ungal « Ccḍeb akked yiẓuran n Malek HOUD, Tiẓrigin TIRA, Bgayet 2970.
Wissen d acu-t wass-nni, Nna Ǧuhra, yemma-s n Cabḥa d Werdiya, yemma-s n Lwiza, mlalent-d deg uxxam n Nna Mennun, tamɣart n teslatin i d-yerban mačči aṭas aya. Uwint-d i snat yid-sent taḥbult n lmerqa i temnifriyin-nsent.
Amek i d-ttheyyin taḥbult-a ? Ad d-neddem kra n uwren neɣ lfarina azal n kilu ara nerr deg yiwen n uḍebsi ameqqran, ad as-nessureg cwiṭ n waman d zzit, ad as-nzuzer kra n yiɛeqqayen n tisent d tmettunt, ad d-nreẓ fell-as azal n 15 n tmellalin, s tejɣelt ad nerwi akken i ilaq kullec. Ad nerr ɣef lkanun ideg tuɣ tmes lmeqla izeggnen s zzit. Mi ara d-yerkem zzit-nni, ad as-nessureg s leɛqel amaxluḍ-nni i d-nheyya ur nettɛeṭṭil ara ad yuɣal d taḥbult n tmellalin.
Taḥbult-nni n tmellalin i d-yeqlan deg zzit nbeṭṭu-tt d iḥricen i nettarra daxel n lmerqa i d-nheyya deg yiwet n tfeḍna. Ddeqs n waman i tesɛa lmerqa-a. Ngezzem-as kra n uẓalim akken ad tiẓid. Nettarra-as diɣen ifelfel azewwaɣ ineɣden, zzit d lemleḥ. Taḥbult-nni n tmellalin tettcuffu, tettbeddil tiẓeḍt ɣef tin i d-yeqlan deg zzit.
Nna Ǧuhra d Werdiya i d-yuwin tal yiwet tafeḍna yeččuren d taḥbult n lmerqa, deg-s ad ččent temnifriyin, ad ččen diɣen wat uxxam akked lǧiran. Ayagi d lxir amenzu i d-ttawin yimawlan i twelliyin-nsen. Kra n wussan deffir n teḥbult rennun lxir yugaren azal n umezwaru. Ttenfaqen-d aksum, ttaɣen-d tiqendyar i temnifriyin, gellun-d s kra n yiceṭṭiḍen izeddganen n tuttla i lṭufan am usutel, tibessasin.
Aḍris-a d tukkist (un extrait) n ungal (roman 204 pages) ; « Ccḍeb akked yiẓuran ».